|
|
| |
|
| |
| Het is niet de bedoeling om op deze pagina uitgebreid in te gaan op alle vormen en het hebben van kanker.
Waar we het voornamelijk over willen hebben is, dat wat voor vorm van kanker er ook geconstateerd word, het een grote impact kan hebben op jezelf.
Maar ook op die van je partner.
De partner is ineens een co-patiënt. |
| |
 |
Wanneer kanker geconstateerd word gebeurd er van alles met de patiënt.
Vooral emotioneel.
Het is iets wat er gebeurd in je lichaam en je hebt er totaal geen controle meer over en je bent overgeleverd aan de medici en de toestand van je lichaam.
De partner is ineens een co-patiënt.
Wanneer kanker geconstateerd word gebeurd er van alles met de patiënt.
Vooral emotioneel.
Het is iets wat er gebeurd in je lichaam en je hebt er totaal geen controle meer over en je bent overgeleverd aan de medici en de toestand van je lichaam. |
|
| |
| Je belandt in een wereld van ziekenhuizen, specialisten en onderzoeken.
Emotionele angsten, onzekerheden en afwachten tot het volgende onderzoek en uitslagen.
Je hele leven en toekomst plannen worden op zijn kop gezet.
Het enige wat je nog kunt doen is leven bij de dag en wat die dag je brengt. |
| |
| Hoe pijnlijk is het dan om er als partner machteloos er op toe te moeten zien, dat je niets anders kunt doen, dan daar zijn wanneer het nodig is.
Hoe frustrerend is het wanneer de partner je even afwijst omdat hij of zij alleen wil zijn met zijn verdriet en de woorden niet kan vinden om uit te leggen wat de gevoelens zijn op dat moment.
Hoe moeilijk is het om je partner alleen te moeten laten, thuis of in het ziekenhuis, omdat jou werk gewoon doorgaat en je weet dat je partner je ieder moment weer nodig kan hebben en je er niet altijd kan zijn voor je partner. |
| |
| Elk jaar worden in Nederland duizenden mensen geconfronteerd met een geliefde die kanker blijkt te hebben.
Een dergelijk diagnose hakt er in.
Kanker heeft niet alleen een enorme invloed op diegene die ziek is, maar ook op het leven van de partner.
Kanker zet iedere relatie onder druk.
Degene die ziek is, heeft ook te maken met de angst en onzekerheid, maar gaat door een heel ander proces dan de partner.
Het vergt veel incasseringsvermogen en vaardigheden om met elkaar te blijven praten.
Dat kost ook nog eens tijd.
Tijd die er soms niet eens meer is.
Bovendien gaan beide, door fysieke belasting en uitputting ook nog een heel anders reageren.
Kunnen minder hebben.
Worden labiel.
Daardoor kunnen zelfs perfecte huwelijken gaan wankelen. |
| |
|
|
- Ga altijd samen naar specialisten en onderzoeken, 2 horen en vragen altijd meer dan 1.
- Sta open voor elkaar verdriet en ondersteun elkaar op ieder moment dat de ander aangeeft ondersteuning nodig te hebben.
- Houd beide een dagboek bij en deel de teksten met elkaar.
- Verlies ook jullie vrienden niet uit het oog, ook zij leven, op hun manier, met jullie mee.
|
 |
|
- De gesprekken hoeven niet altijd over de ziekte te gaan ook niet bij vrienden
- Geef zelf aan wanneer je bij vrienden bent of familie wanneer je er niet over de ziekte wil praten of juist wel, ook zij vinden het moeilijk om zichzelf een juiste houden te geven.
- Wanneer jullie de kracht kunnen vinden om elkaar te ondersteunen en alle emoties te delen en proberen te begrijpen, zal de relatie er alleen maar sterker door worden.
- Wanneer je een afspraak hebt met een specialist, schrijf allebei je vragen op en stel deze vragen ook en verlang een antwoord waar je zelf mee verder kan voor zo ver mogelijk.
|
|
| "Niet alleen voor Gerard zorgen, maar ook voor mezelf!" |
| |
|
 |
Het begon met een hese stem en een kleine ingreep: de partner van Jolijn had kanker.
Het werd een zware periode, maar samen en apart zoeken ze een nieuwe weg naar de toekomst. |
| |
| Jolijn: Gerard werkte in een bank tot hij ziek werd.
Gerard belde me op mijn werk, anderhalf jaar geleden. Ik heb kanker, zei hij. Ik hoorde: "Ik ga dood".
Ik trilde tot in de toppen van mijn tenen.
Een verschrikkelijk moment. Ik zat op mijn werk, hij zat thuis.
Wat moest ik? Mijn collega stuurde me meteen naar huis.
Daar hebben we |
|
|
elkaar vastgenomen, omhelst. Door mijn hoofd spookte: Waar staan we voor? Wat staat ons te wachten?
Ik wist, dit doen we samen. En ook: dit kan ik aan.
Mijn ouders zijn enkele jaren geleden overleden, van die ervaring heb ik geleerd. |
| |
| Gerards ziek zijn kwam zo plots.
Hij was hees, kort voor de zomer.
De arts dacht dat hij enkel een poliepje op zijn stembanden had, een onderzoek wees anders uit.
Gerard moest radiotherapie krijgen.
Vijf keer per week, vijf weken lang.
Dat doorkruiste onze plannen, we hadden een reis naar Indonesië gepland, ik zou er voor het eerst Gerards familie ontmoeten.
We hebben ons vertrek meteen geannuleerd.
De volgende weken ging ik af en toe met Gerard mee naar de bestralingen.
Soms ging er iemand anders mee, ik kon niet steeds om verlof vragen.
Al was dat het enige wat ik wou: bij hem zijn.
Voor hem zorgen. 's Avonds na het werk wachtte thuis nog het eten koken, het huishouden.
Ik voelde me vaak verdeeld.
Al kregen we prachtige hulp van vrienden die eten brachten of het huis poetsten. |
| |
|
| Na een tijdje begon de radiotherapie zwaar door te wegen.
Gerard kreeg slikproblemen en zijn huid raakte verbrand.
Hij werd moe. Die zomermaanden zijn we vooral met Gerards ziekte bezig geweest.
Na de behandeling werd het tijd om er even uit te stappen en ik boekte een goedkoop weekje Kreta.
Dat deed degelijk deugd: de zon, de rust, ver weg van alles zijn.
We hebben uren gewandeld. Enkele weken nadien - na een onderzoek - kregen we de boodschap: alles is oké.
Ik was zo opgelucht: ik gaf meteen een drink voor al mijn collega's op het werk om Gerards genezing te vieren. |
| |
| Alleen, enkele dagen later kreeg ik opnieuw telefoon van Gerard op mijn werk.
Ik moet een operatie, vertelde hij me.
Ik geloofde het niet echt.
Hoe zat dat nu? Dat kon toch niet, alles was toch oké?
We hoopten dat enkel zijn stembanden aan één kant moesten weggenomen worden, maar neen.
Gerard kwam na de operatie terug op zijn kamer; hij lag daar als een gekwetst vogeltje, zo breekbaar, zonder strottenhoofd en met een opening in zijn hals om adem te halen.
Praten kon hij niet meer. |
| |
| Gerard is een prater, een makkelijke gesprekspartner.
In het ziekenhuis schreef hij al een bordje kapot met alles wat hij wou zeggen.
Na enkele dagen startte de logopedie: Gerard heeft snel en goed leren praten met een stemknopje (praten door de luchtpijp met de vinger af te sluiten en de lucht in klank om te zetten, nvdr).
Ondertussen vroeg iedereen me: Hoe is het met Gerard?
Het hielp me om dat steeds weer te kunnen vertellen.
Zo hield ik over wat echt belangrijk was. En kon ik alles zelf gaan verwerken.
En Gerard is een positieve man: bezoek ging vaak opgewekter naar huis dan het binnenkwam.
Ook dat hielp me enorm.
Al vond ik het erg moeilijk om hem te zien afzien.
De maanden nadien heb ik zes maanden tijdskrediet opgenomen zodat ik meer bij Gerard kon zijn terwijl ik part-time werkte.. |
| |
|
| Voor Gerard is er veel veranderd; en ja voor mij dus ook.
Hij eet erg langzaam.
Slikken blijft moeilijk, we zitten uren aan tafel.
Eten en praten, gaan ook niet samen.
Hij praat goed maar heeft nu een hese zachte stem.
In een groep kan hij zich niet verstaanbaar maken.
Dan verwittig ik soms wel eens: Gerard wil iets zeggen.
Ik ben voortdurend alert op zijn bewegingen om meteen te luisteren als hij iets wil zeggen, praten kost hem inspanning.
Zwemmen kan niet meer en wandelen gaat trager, een helling op vraagt tijd.
Een inspanning doen, iets zwaars tillen, kan hij niet want hij kan zijn adem niet meer blokkeren.
Hij is ongelofelijk dapper: de eerste keer om brood vragen of de eerste keer de telefoon opnemen was telkens een grote stap, nu schaamt hij zich niet meer.
En ja, hij leeft nu van een vervangingsinkomen.
Dat maakt een groot verschil.
Hij heeft elke maand heel wat medische kosten.
En hij betaalt alimentatie. Hij vroeg zijn ex om die te mogen verlagen, maar helaas.
De hele echtscheiding heeft zich tien jaar later nog eens herhaald, tot voor de vrederechter.
Hij heeft geen aanpassing gekregen, die alimentatie komt nu uit zijn spaarpot.
Ondertussen heeft hij zijn auto verkocht, de televisie opgezegd.
Het is niet eerlijk. Ik voel me zo machteloos. |
| |
| Op een dag vroeg een vriendin:
"Hoe gaat het met je?" Goed, antwoordde ik, zoals ik meestal reageerde op een dergelijke vraag.
En ik verwachtte meteen haar volgende vraag: En hoe is het met Gerard?
Maar die stelde ze niet. Ze vroeg: Ja, en hoe is het echt met jou?
Toen zag ik eindelijk in dat ik ook mocht voelen, dat ik niet alleen voor Gerard moest zorgen maar ook voor mezelf.
Eerder had ik daar niet bij stilgestaan.' |
| |
|
| Ik zocht contact met lotgenoten.
Hoe kan dat nu?, dacht ik.
Ik zit met zoveel vragen. Andere partners niet?
Maar ik heb er uiteindelijk veel steun aan gehad.
Ik wilde weten hoe andere partners die periode doorkomen, of zij soms ook uitgeput zijn.
Ik wilde het verdriet en het verlies een plaats kunnen geven.
Meer dan ik verwacht had, waren er in de groep momenten vol herkenning: de angst, de onrust, je aandacht die je wilt maar niet altijd kan verdelen, de druk van het huishouden en het werk, de hulp van vrienden en van familie.
We kregen informatie, niet zozeer over kanker, wel over het proces waar je als koppel en als partner door gaat.
Over het trauma dat kanker in je leven brengt.
Over hoe jij en je partner allebei je leven moeten herschrijven. |
| |
|
|
| Als je vijftig bent, ben je in ieder geval met "tijd" bezig: de tijd die je hebt, wil je waardevol invullen.
Als kanker in je leven komt, krijgt tijd nog een andere dimensie.
Kanker confronteert je met een veranderde toekomst en met de eindigheid van je leven.
Als partner heb je geen andere keuze dan het ziekteproces meemaken, je kunt niet anders.
Waar ik nu het meeste behoefte aan heb is tijd. Tijd om stil te staan bij wat er gebeurt, om zuurstof in mijn leven te krijgen, om in mijn dagboek te schrijven, te schilderen, bij vrienden te zijn, om bij Gerard te zijn
We gingen de toekomst veroveren toen we elkaar leerden kennen.
We hadden alle tijd, we hadden alles om te genieten, te reizen, te sporten.
De toekomst was zorgeloos en eindeloos.
We waren twee gezonde werkende en gelukkige mensen, tot Gerard kanker kreeg.
Nu komt er iets nieuws. Wat dat is, weten we nog niet, dat is nog aan het groeien. Maar het zal er zijn. |
 |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
